[Advaita-l] [advaitin] Avidya is Triguna in Paramartha Sara

V Subrahmanian v.subrahmanian at gmail.com
Tue Apr 29 04:48:07 EDT 2025


On Tue, Apr 29, 2025 at 2:02 PM Raghav Kumar Dwivedula via Advaita-l <
advaita-l at lists.advaita-vedanta.org> wrote:

> Dear Subbu ji
> That important expression you referred to is not understood by many viz.,
> avidyA ----> kaama -----> karma -----> vAsanA
>
> avidyA is the cause of kaama which in turn causes karma which in turn
> creates vAsanAs.
> (ref - muNDaka bhAShya 3.1.1   -  अयं हि वृक्ष
> ऊर्ध्वमूलोऽवाक्शाखोऽश्वत्थोऽव्यक्तमूलप्रभवः क्षेत्रसंज्ञकः
> सर्वप्राणिकर्मफलाश्रयः, तं परिष्वक्तवन्तौ सुपर्णाविव
> *अविद्याकामकर्मवासनाश्रयलिङ्गोपाध्यात्मेश्वरौ *। तयोः परिष्वक्तयोः अन्यः
> एकः क्षेत्रज्ञो लिङ्गोपाधिवृक्षमाश्रितः पिप्पलं कर्मनिष्पन्नं सुखदुःखलक्षणं
> फलं स्वादु अनेकविचित्रवेदनास्वादरूपं स्वादु अत्ति भक्षयत्युपभुङ्क्ते
> अविवेकतः )
>

Thanks Raghav ji for the reference.  Yes, karma causes vasanas and these in
turn cause further karma.  We have a beautiful verse of the Panchadashi:

कुर्वते कर्म भोगाय कर्म कर्तुं च भुञ्जते ।
नद्यां कीटा इवावर्तादावर्तान्तरमाशु ते ।
व्रजन्तो जन्मनो जन्म लभन्ते नैव निर्वृतिम् ॥ ३०॥  1.30

Man engages in action for enjoyment/experiencing the fruit thereof.  He
experiences the fruit to further engage in action.

The commentator says: the enjoyment creates vasanas and they trigger
further actions.  So goes the cycle endlessly.

warm regards
subbu




>
> ReplyForward
> Add reaction
>
> Om
> Raghav
>
>
>
>
> On Mon, Apr 28, 2025 at 10:52 PM V Subrahmanian via Advaita-l <
> advaita-l at lists.advaita-vedanta.org> wrote:
>
> > श्रीमद्भगवद्गीताभाष्यम्चतुर्दशोऽध्यायःश्लोक ८ - भाष्यम्
> >
> > ………तमः तृतीयः गुणः अज्ञानजम् अज्ञानात् जातम् *अज्ञानजं विद्धि मोहनं
> मोहकरम्
> > अविवेककरं* सर्वदेहिनां सर्वेषां देहवताम् । प्रमादालस्यनिद्राभिः प्रमादश्च
> > आलस्यं च निद्रा………
> >
> > Tamas is the third guna. It is born of ajnanam says Shankara. It produces
> > moha in all embodied beings.
> >
> >
> > तस्मादविद्याकामकर्मोपादानहेतुनिवृत्तौ स्वात्मन्यवस्थानं मोक्ष इति ।
> >  Taittiriya Bhashyam.
> >
> > There is a sequence: avidya > kāma > karma.  For karma, the fundamental
> > upādānam is avidyā - as per Shankara.  Shankara and Sureshwara use this
> > phrase  अविद्याकामकर्म several dozens of times.
> >
> > प्रकृतिं स्वां मम वैष्णवीं मायां त्रिगुणात्मिकाम् , यस्या वशे सर्वं जगत्
> > वर्तते, यया मोहितं सत्…
> >
> > बुद्ध्यादिदेहेन्द्रियान्तान् गुणांश्च सुखदुःखमोहप्रत्ययाकारपरिणतान्
> विद्धि
> > जानीहि प्रकृतिसम्भवान् , प्रकृतिः ईश्वरस्य विकारकारणशक्तिः त्रिगुणात्मिका
> >  माया,
> >
> >
> > श्रीमद्भगवद्गीताभाष्यम्अष्टादशोऽध्यायःश्लोक ४१
> >
> > ………सर्वः संसारः क्रियाकारकफललक्षणः *सत्त्वरजस्तमोगुणात्मकः
> > अविद्यापरिकल्पितः* समूलः अनर्थः उक्तः, वृक्षरूपकल्पनया च ‘ऊर्ध्वमूलम्’
> (भ.
> > गी...
> > श्रीमद्भगवद्गीताभाष्यम्अष्टादशोऽध्यायःश्लोक ४० - भाष्यम्
> >
> > ………वा पुनः सत्त्वम् ,* प्रकृतिजैः प्रकृतितः जातैः एभिः त्रिभिः
> > गुणैः सत्त्वादिभिः* मुक्तं परित्यक्तं यत् स्यात् , न तत् अस्ति इति………
> >
> > Shankara says: sattva, rajas and tamas are effects of avidya. He has also
> > said, see above, prakriti is trigunatmika. Thus, for Shankara both avidya
> > and prakriti/maya are the same.
> >
> > Both the above quotes are from Gita bhashya. Shankara says: Prakriti/Maya
> > has three gunas and produce moha. Thus, for Shankara avidya/ajnanam is a
> > produce of tamas. One of Maya's constituent is also tamas. Both produce
> > moha.  The equation is obvious.
> >
> > regards
> >
> > subbu
> >
> >
> >
> >
> > >
> > >
> > _______________________________________________
> > Archives: https://lists.advaita-vedanta.org/archives/advaita-l/
> >
> > To unsubscribe or change your options:
> > https://lists.advaita-vedanta.org/cgi-bin/listinfo/advaita-l
> >
> > For assistance, contact:
> > listmaster at advaita-vedanta.org
> >
> _______________________________________________
> Archives: https://lists.advaita-vedanta.org/archives/advaita-l/
>
> To unsubscribe or change your options:
> https://lists.advaita-vedanta.org/cgi-bin/listinfo/advaita-l
>
> For assistance, contact:
> listmaster at advaita-vedanta.org
>


More information about the Advaita-l mailing list